Dubbeldoor Goëlstories: Luister weer

Wanneer laas het jy van ‘n Goëlstorie gehoor? ‘n Goëlbal in krieket, word ook ‘n toorbal genoem. In RSG se Radioteater kry jy twee mini-dramas van I.D. du Plessis wat verwerk is deur André Kotzé. 
 
Hierdie spesiale dubbeldoor en opdragwerk is ter viering van I.D. du Plessis wat vanjaar 120 jaar oud sou wees.
 
Goëlstories debuteer op Donderdag 3 Desember om 20:00 en die twee kort dramas word direk na mekaar uitgesaai.
Die regisseur is Johan Rademan en die tegniese versorging is deur Cassi Lowers.

Radioteater: Luister

Volledige Lys

Goëlstorie 1: Die Kaptein en sy vrou

Die Kaptein en sy vrou, met Mariiechen Vosloo, Deon Lotz, Mariechen Vosloo, De Klerk Oelofse (voor), Johann Nel en Juanita Swanepoel beeld ‘n plattelandse bestaan uit en die musiek van Modest Petrovich Mussorsky, Op ‘n kaal berg, wat juis oor heksery gaan, skep ‘n besonderse stemming, volgens die regisseur Johan Rademan (heel links).

Die eerste is ‘n Russiese periodestuk wat in 1852 in ‘n dorpie buite Moskou, Lipsty, afspeel.  Die Kaptein en sy vrou, met Deon Lotz, Mariechen Vosloo, De Klerk Oelofse, Johann Nel en Juanita Swanepoel beeld ‘n plattelandse bestaan uit en die musiek van Modest Petrovich Mussorsky, Op ‘n kaal berg, wat juis oor heksery gaan, skep ‘n besonderse stemming, volgens die regisseur Johan Rademan.

 Goëlery was redelik algemeen gebruik om mense uit hul blyplekke te dryf of vrees in te boesem. In die bestryding daarvan word eers van militêre mag gebruik gemaak en dan word wywater aangewend wanneer die Roomse Priester, Vader Victor, op sy spesiale manier weer die vertrekke wil reinig. Daar iets ernstigs, maar ook iets komies in die liggelowige Russe se storie en baie Suid-Afrikaners het al verwys na die ooreenkoms van die Russiese platteland en die Suid-Afrikaanse platteland. Onthou dit was in afgeslote tye; in die jare 1850’s. Kommunikasie was skraps en goëlery volop.
 
Die tweede mini-drama wat onmiddellik volg op Die Kaptein en sy vrou, skuif na die Oos-Kaapse platteland in Suid-Afrika. 

Goëlstorie 2: Die Spook van tant Letjie

Die span vir Tant Letjie is Johann Rademan (regisseur), Jane de Wet, Anrich Herbst, Zenobia Kloppers en André Samuels.

Die Spook van tant Letjie, met Jane de Wet, Anrich Herbst, Zenobia Kloppers en André Samuels is weer ‘n perd van ‘n ander kleur. Magshebsug en kontrole oor ander kom hier ter sprake. Die tegnieke is eenvoudig, maar treffend met ‘n tragiese einde in beide dramas. ‘n Jong onderwyser by ‘n plattelandse skool kry huisvesting op ‘n plaas in ‘n huis vol vreemde geluide…

 ‘n Interressante ooreenkoms wat I.D. du Plessis in die twee dramas gebruik is lig, of die gebrek aan lig. In beide dramas gebeur die dinge meestal wanneer die kers gedoof word…

Vandag met al die moderne inligting oor goëlery kan ‘n mens jou amper nie indink hoe naiëf die mens was nie, maar ook hoe skadelik die tegnieke met tragiese uiteindes kon uitspeel nie.
 

Cassi Lowers met die Tant Letjie span.

 
Ons skrik saam en bepeins saam oor die oorsake en gevolg in teater van die verbeelding in RSG se Radioteater-gleuf. Skakel die lig af en luister in die donker – jy sal nie spyt wees nie, net bang!
 

ID du Plessis

DIE SKRYWER – I.D. du Plessis

Izak David du Plessis is op 25 Junie 1900 in Philipstown in die Karoo gebore. Du Plessis was een van die vrugbaarste en veelsydigste Afrikaanse skrywers wat die Afrikaanse letterkunde nog gehad het. Hy was een van die sogenaamde Dertigers. 

Naas spookstories, jeugverhale, navertellings van ou legendes en volksverhale, kortverhale, essays, werke oor die Maleiers en ‘n outobiografie is hy die skrywer van 21 bundels poësie – bloemlesings en versamelings uitgesonderd – waarin hy uiteenlopende vorme soos die ballade en sonnet, die biegvers en hekeldig, die volkse vers en kwatryn beoefen.